Esenler Otogarı Neden Taşınmamalı?

Geçtiğimiz günlerde Sözcü Gazetesi yazarı Ege Cansen’in ‘Otogarlar şehir içinde olur’ başlıklı köşe yazısı ile bir kez daha gündeme gelen konuyu biraz daha açalım istedim.

Şehirlerarası otobüsle ulaşım bizim ülkemizde bir çok kez ‘tu kaka’ denilerek, halktan kopuk yazar, bürokrat ve siyasetçilerin yıllar boyu hedefi olan bir taşıma biçimi. Bize göre ise vazgeçilmesi bir yana daha da geliştirilerek ülkemizde yaygın olarak kullanılması gerekli bir sistem. Biz otobüsle ulaşımdan koparılmaya çalışılırken Avrupa ülkeleri adeta yeniden keşfetmiş gibi bu ulaşım biçimine son yıllarda sıkı sıkıya sarılmış durumda.

Almanya merkezli olarak kurulan şehirlerarası otobüs firması FlixBus son yıllardaki başarısıyla tüm Avrupa’yı ağı altına aldı ve Avrupa’nın güçlü (ama pahalı!) tren sistemini halka ve siyasetçilere sorgulatmaya başladı.

Avrupa dışında ilk operasyonlarına A.B.D’nin Kaliforniya eyaletinde başlayan şirket, yakın bir zamanda otobüsle şehirlerarası ulaşımın vazgeçilmez olduğu ülkeler olan Türkiye ve Hindistan’da da operasyonlarına başlayacak. Ayrıca A.B.D’de New York eyaleti de FlixBus ağına girmek üzere.

Peki FlixBus Avrupa içinde bu operasyonlarında başarılı olurken nerden güç alıyor?

Uygun fiyatlar olması tabi ki vazgeçilmez bir nedenken Avrupa’da nerdeyse tümü şehir içinde olan otogar ve indirme-bindirme noktalarından operasyonların yürütülmesi bence en önemli sebep.
Şehir içi derken İstanbul’da Esenler-Bayrampaşa ya da Dudullu’yu  düşünmeyin. Şehir içi dediğimiz İstanbul için Taksim-Beşiktaş-Kadıköy-Bakırköy’dür.
Nasıl tren garları şehir içindeki merkezlerin en az birkaçında yer alıyorsa otogarlarda bu sisteme uygun olarak şehirlerimizde yer almalıdır.
20-30 sene öncesine kadar bu strateji doğru olarak uygulanıyor ve otogarlar il-ilçe merkezlerinin kolayca ulaşılabilecek noktalarında yer alıyordu. Şehir merkezlerinin mülk olarak yüksek değerleri nedeniyle otogarlar modernleşme söylemleri altında yıllar boyunca şehir dışına taşındı ve taşınmaya devam ediyor ülkemizde.
Otobüs, yazar Ege Cansen’in yazısında bahsettiği gibi gerçekten de emsalsiz ve vazgeçilmez bir taşıma aracıdır. Tren, uçak ya da gemi her il ve ilçe merkezine gidemeyeceği gibi yüksek yolcu sayısı ve yüksek miktarda yatırım bütçeleri istemektedir. Otobüsle ulaşım ise yüksek yolcu potansiyelinin olmadığı hatlarda verimlilik sağlaması bir yana bir gereklilik ve mecburiyettir.

Doğru olan sistem Kombine Taşımacılık!

Kombine Taşımacılık nedir? Zamanın ve paranın en verimli şekilde kullanılması ile tüm ulaşım sistemlerinin bir arada efektif olarak kullanılma şeklidir. İşte yazımızın başında bahsettiğimiz FlixBus bunu Avrupa’da yıllardır en sürdürebilir şekilde yaptığı için şimdi dünyanın en büyük otobüs şirketi olarak faaliyetlerine devam ediyor.

FlixBus Avrupa’da havalimanlarına seferler düzenliyor, tren garı yakınına durakları ekliyor, hatta sadece otogarlar değil şehir içindeki noktalardan da belirli saatlerde yolcu indirime-bindirme hizmeti veriyor.

Biz ise ülkemizde şehirlerarası otobüsleri ve otogarları dışına atıyor, uzak otogarlar uzak çevreyolları kullanmalarını istiyor ve kombine taşımacılık yaptırmamak için ihale olmadan tren garları ve havaalanlarına sefer düzenletmiyoruz. Yani bürokrat ve siyasetçi eliyle bu ulaşım biçimini halktan uzaklaştırmak için elimizden geleni yapıyoruz.

Esenler Otogarı Taşınmamalı!

Esenler Otogarı 90’lı yılların hava ve tren yollarının eksikliği ile beraber yanlış planlamasının bir sonucu olarak o yıllarda İstanbul için şehir dışı olan bir bölgeye yapılsa da, aradan geçen 30 yıl sonrasında 2 metro hattı ile bağlantılı ve şehir merkezi olmasa da artık şehir içi denilebilecek bir bölgede bulunuyor.

Otogarın işletme eksikleri nedeniyle sistemsiz, bakımsız ve bir suç yuvası olması binanın suçu değil işletenlerin, güvenliği ve düzeni sağlamakla görevli kişilerin sorumsuzluğu ile direk ilgilidir.

Evet Esenler Otogarı İstanbul’un Avrupa Yakası için her yerden rahatlıkla ulaşılabilecek bir konumda değildir fakat eski İBB yönetimin 3. Havalimanı yakınına taşınacak dediği ya da yeni İBB yönetiminin de Hadımköy bölgesine taşınacağı bilgisini verdiği bir durumda değildir.

Yapılacak sistemsel düzenlemeler, bina kompleksinin komple yenilenmesi ve iyi bir işletme yönetimi ile Esenler Otogarı önümüzdeki yıllarda verimli olarak kullanılabilir.

Ne yazık ki kamuoyu algısı bugünlerde bu düşüncenin tam tersi işlemekte ve mevcut Esenler otogarının bir eğitim ve teknoloji üssü olarak kullanılması gündemde.

İBB yönetiminin bu fikirden bir an önce vazgeçerek ‘Otogarlar şehir içinde olur’ gerçeğini kabullenip, mevcudu mükemmel hale getirerek tüm dünyaya örnek bir hizmet alanı tasarlayıp işletmesi gerekmektedir.

Fırat Karadağ
Magazinulaşım.Com 2019